Bài hát hay

Khi nhạc sĩ Anh Bằng giã từ nhân thế, báo chí khi ghi sự nghiệp âm nhạc Anh Bằng có nhắc đến bản “Anh Còn Nợ Em” như là một trong những ca khúc nổi tiếng nhất của ông. Có lẽ đây là ca khúc phổ thơ thành công và sau cùng nhất so với những ca khúc khác và được nhiều ca sĩ trình bày trên sân khấu hiện thời, cũng như bao nhiêu người yêu nhạc hát khắp nơi.

Bài ca chỉ có mấy câu thơ lặp đi lặp lại rất khéo, dễ nhớ, dễ thuộc, dễ hát, để phổ biến rộng rãi. Giai điệu ngọt ngào và đặc biệt bốn chữ “Anh Còn Nợ Em” thật tình tứ, quyến luyến.

Hai kẻ yêu nhau, chia tay, rồi có khi nào nhớ tới nhau, viết thư, nhắn tin, hay tái ngộ tình cờ chỉ cần một câu hát “Anh Còn Nợ Em” là đủ. Để chứng tỏ anh vẫn còn yêu em và như một lời xin lỗi khéo léo.

Nói theo dân gian, hai tiếng “duyên nợ” chỉ tình yêu đôi lứa và trở thành vợ chồng. Nếu gặp nhau mà xa nhau thì “có duyên mà không có nợ”. Và nếu mà nói “Anh còn nợ em” thì đâu đó, hình như vẫn còn yêu em.

Nhạc sĩ Anh Bằng sinh thời có kể rằng đọc được tập thơ nhỏ của Phạm Thành Tài, có mấy bài thơ ngắn, rồi thích thú phổ thành bản Anh Còn Nợ Em. Lời ca như sau:

Anh còn nợ em
Công viên ghế đá
Công viên ghế đá
Lá đổ chiều êm

Anh còn nợ em
Dòng xưa bến cũ
Dòng xưa bến cũ
Con sông êm đềm

Anh còn nợ em
Chim về núi nhạn
Trời mờ mưa đêm
Trời mờ mưa đêm

Anh còn nợ em
nụ hôn vội vàng
nụ hôn vội vàng
Nắng chói qua song

Anh còn nợ em
Con tim bối rối
Con tim bối rối
Anh còn nợ em

Và còn nợ em
Cuộc tình đã lỡ
Cuộc tình đã lỡ
Anh còn nợ em

Ca sĩ Nguyên Khang hát Anh Còn Nợ Em

Trong mỗi đoạn nhạc, có 4 câu thơ mà có câu lặp lại hai lần, toàn bài câu “anh còn nợ em” lập lại 8 lần; đó là nét riêng của ca khúc và lặp lại mà nghe không chán.

Khi bài hát phổ biến, nhạc sĩ Anh Bằng nhờ người tìm tác giả bài thơ và khi tìm được thì thi sĩ Phạm Thành Tài đã qua đời hơn mười năm. Ông chép tay bài nhạc Anh Còn Nợ Em và tặng cho người vợ của thi sĩ làm kỷ niệm.

Sau đây là nguyên tác bài thơ của Phạm Thành Tài:

Anh còn nợ em
Công viên ghế đá
Lá đổ chiều êm

Anh còn nợ em
Dòng xưa bến cũ
Con sông êm đềm

Anh còn nợ em
Chim về núi Nhạn
Trời mờ, mưa đêm

Anh còn nợ em
Nụ hôn vội vã
Nắng chói qua rèm

Và còn nợ em
Cuộc tình đã lỡ
Con tim anh mềm
Anh còn nợ em 

Thi sĩ Phạm Thành Tài sinh năm 1932 và mất năm 1997. Quê quán ở quận Ninh Hòa tỉnh Khánh Hòa. Ông từng bị tù “cải tạo” 8 năm sau năm 1975, qua Mỹ qua diện HO và học lấy bằng Đông Y Bác Sĩ (OMD – Oriental Medical Doctor).

Ông đã viết văn làm thơ từ năm 1955. Những tác phẩm đã xuất bản gồm Tình Em Còn Đó (Thơ), Hương Gây Mùi Nhớ (Thơ), Hoa Đào Năm Ngoái (Tập Truyện).

Phạm Thành Tài có viết một Hồi Ký, xin trích một đoạn sau để khán giả hiểu hơn về cuộc sống của tác giả bài thơ đã được phổ thành các bài nhạc rất được yêu thích Anh Còn Nợ Em và Anh Còn Yêu Em:

“Hồi còn ở quê nhà, sau tám năm “cải tạo học tập” về, tôi có mở một phòng mạch chữa bệnh cho bà con để kiếm sống qua ngày. Chữa bệnh bằng Tây Y kiếm cơm hơi khó vì thuốc hiếm, mắc quá, bệnh nhân mua không nổi nên tôi chuyển sang chữa bằng Đông Tây Y kết hợp. Nhờ trời cũng đắp đổi bữa có bữa không. Nhưng tôi quyết không bỏ nghề, không chỉ vì sợ mất cần câu cơm, mà còn vì tôi không thể bỏ ngang thân chủ mình. Bà con lành được bệnh tôi cũng có niềm an ủi, hơn nữa cái thế giới quen biết của mình ngày càng rộng khắp với bao nhiêu tâm sự vui buồn trong thời ly loạn nhân tâm. Trong số đó có một người con gái tên Thư. Cô gái này hình như là sinh viên cũ của Sàigòn không được vô Đại Học Nhà Nước, rất thích đọc sách. Lạ một điều là cô ta chỉ thích loại tiểu thuyết lịch sử. Cô kể cho tôi nghe gần như thuộc lòng nào là “Tiêu Sơn Tráng Sĩ” của Khái Hưng, nào là “Chiến Tranh và Hoà Bình”, nào là “Ana Karenina” của Tolstoi. Cuốn này cô kể thật hấp dẫn, đây là cuốn có tình tiết rất tinh tế, rất khó kể sao cho hấp dẫn, thế mà tôi nghe phải mê luôn các nhân vật trong ấy. Có một lần nghe cô kể, không hiểu sao tôi buột miệng hỏi:

– À mà lâu nay cứ nghe chuyện ngoại quốc. Còn truyện trong nước Thư có đọc nhiều không?

– Chuyện nào em cũng đọc. Hễ thấy là em mua ngay. Hết tiền vì đọc, má em la hoài… Em đọc cả sách “chui” nữa.

– Cả sách “chui” nữa, sách “chui” thì Thu thích cuốn nào?

– “Một Ngày của Ivan” và “Quần Đảo Ngục Tù” của Solzenitsyne, nhất là cuốn “Tầng Đầu Địa Ngục” cũng của Solzenitsyne.

Tôi lấy làm ngạc nhiên, nhưng ra mặt tỉnh bơ.

– Còn sách chui trong nước?

– “Đường Đi Không Đến” của Xuân Vũ!

(Trích trong Hồi Ký Phạm Thành Tài)

Người ta vẫn thường nói nhạc chắp cánh cho thơ. Những câu thơ đưa vào bài hát được ca sĩ, được quần chúng hát khắp nơi. Bốn chữ Anh Còn Nợ Em, nói ra thì nghe rất bình thường; nhưng hát thì trở nên tình tứ chứa chan bao ý nghĩa.

Ngoài “Anh Còn Nợ Em”, nhạc sĩ Anh Bằng cũng phổ nhạc cho bài thơ khác cùng tên với bài hát là “Anh Còn Yêu Em”, cũng nổi tiếng và được yêu thích nhiều không kém bài “Anh Còn Nợ Em”. Cả hai bài thơ đều là thơ 4 chữ, cấu trúc giống nhau. Nếu như “Anh Còn Nợ Em” là lời xác nhận anh vẫn còn yêu em, thì bài thơ “Anh Còn Yêu Em” là những câu thơ cuồng nhiệt của cuộc tình cuồng nhiệt và say đắm.

Nguyên tác bài thơ Anh Còn Yêu Em:

Anh còn yêu em
Như ngày xưa ấy
Cửa mới buông rèm
Gối kề bên gối…

Anh còn yêu em
Đường xanh ngực nở
Bạch đàn thâu đêm
Thầm thì tóc rủ…

Anh còn yêu em
Chênh vênh mi buồn
Nụ cười răng khểnh
Áo nhàu qua đêm…

Anh còn yêu em
Dẫu thân tù ngục
Tình xô đáy vực
Đôi chân gông xiềng…

Anh còn yêu em
Như biển triều lên
Buồm trăng giương cánh
Sóng xa êm đềm ..

Anh còn yêu em
Ngời trong giọt máu
Cánh môi thơm mềm
Nồng nàn hương men

Anh còn yêu em…

Nhạc sĩ Anh Bằng phổ thành nhạc như sau:

Ca sĩ Lâm Thúy Vân hát Anh Còn Yêu Em

Anh còn yêu em như rừng lửa cháy
anh còn yêu em như ngày xưa ấy
chiều xuống mờ sương, cửa đóng rèm buông
gối kề bên gối, môi kề bên môi

Anh còn yêu em đường xanh ngực nở
anh còn yêu em lồng tim rạn vỡ
bạch đàn thâu đêm, bạch đàn thâu đêm
thầm thì tóc rũ
anh còn yêu em

Anh còn yêu em chênh vênh mi buồn, chênh vênh mi buồn
anh còn yêu em nụ hôn sim tím, áo nhàu qua đêm
anh còn yêu em buồm trăng giương cánh khi biển chiều lên
ôi biển chiều lên sóng xa êm đềm, sóng xa êm đềm

Anh còn yêu em ngời trong giọt máu
anh còn yêu em bờ vai mười sáu
cánh môi thơm mềm, nồng nàn hương ấm
anh còn yêu em…

Thi sĩ Phạm Thành Tài ra đi năm 1997, nhạc sĩ Anh Bằng cũng giã từ giới yêu nhạc ngày 12 tháng 11 năm 2015. Mối duyên thơ nhạc giữa hai người tạo nên ca khúc nổi tiếng Anh Còn Nợ Em, Anh Còn Yêu Em.

Theo Trần Chí Phúc (SBTN)